Có phải cháu là Hiếu không?

Tháng 11-1946, một trí thức 38 tuổi có bằng Tiến sĩ Văn khoa và Cử nhân Luật của Pháp, rất ngạc nhiên khi nhận được tấm danh thiếp của Hô Chủ Tịch mời lên gặp. Trong lần gặp này, Bác đã trực tiếp giao cho anh đảm nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Giáo dục. Anh băn khoăn thưa với Bác là chưa tham gia công tác cách mạng bao giờ. Bác Hồ đã ân cần động viên anh: “Cứ làm đi rồi sẽ làm được”. Lời động viên thân ái ấy đã là sức mạnh to lớn giúp Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên đem hết tâm trí ra góp phần xây dựng và phát triển sự nghiệp giáo dục của nước ta cho đến tận những giờ phút cuối cùng của đời mình.

Hôm Bác sang Pháp cùng đoàn đại biểu Việt Nam đi dự Hội nghị Phôngtennoblô, trong đó có anh, tình cờ tại sân bay Gia Lâm, Bác thấy đồng chí Phạm Văn Đồng bế một cháu bé gái nhỏ khoảng 4 tuổi. Bác rất vui khi biết đấy là “con gái của bố Huyên”. Bác đón lấy cháu và chỉ bế bé Hiếu một lát thôi nhưng mãi về sau Bác vẫn không quên cháu bé gái này.
Trong kháng chiến chống Pháp, khi chưa đầy 10 tuổi, bé Hiếu không may bị ốm liệt giường vì bệnh lao xương. Khi biết tin, Bác Hồ đã cho người tìm thuốc và cao hổ cốt để giao cho “chú Huyên”, đem về chạy chữa cho bé. Mỗi lần họp Hội đồng Chính phủ, Bác lại hỏi thăm anh Huyên về sức khỏe của bé: “Hiếu đã khỏi chưa? Nếu cháu bắt đầu chơi đùa được là không đáng lo đâu”.
Năm 1953, bé Hiếu đã hoàn toàn lành bệnh và được cùng một số khá đông các thiếu nhi Việt Nam sang học tập tại nước bạn. Bác rất vui khi được báo tin này. Bác tìm một hộp sữa và một mảnh vải kaki màu vàng để “chú Huyên” mang về cho bé Hiếu. Bác còn dặn: “Chú bảo cô may gấp cho cháu một cái áo bằng mảnh vải này nhé”.
Nhiều năm trôi qua, một lần tại Hà Nội, Hiếu được cùng một số “cháu ngoan Bác Hồ” lên Phủ Chủ tịch và được gặp Bác. Bác Hồ ân cần thăm hỏi từng cháu một. Khi nghe Hiếu mạnh dạn thưa: “Cháu là con bố Huyên”, Bác đã ôm lấy đầu em và âu yếm hỏi: “Có phải cháu là Hiếu không?”.
Ôi, tấm lòng của một vị Chủ tịch nước đối với một cháu bé gái mà Người chỉ có dịp bế trong giây lát từ ngày đầu cách mạng!
Bác ơi, Bác có biết không, đứa cháu gái bé bỏng và ốm yếu ấy giờ đây đã là một bác sĩ trung tá quân y ngày đêm đang tận tình cứu chữa thương bệnh binh tại một bệnh viện lớn nhất của quân đội ta.

Vũ Kỳ – Thư ký Bác Hồ kể chuyện
NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2005