Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô
Nội dung chính trong Thông tin tuyên truyền:
KỶ NIỆM 70 NĂM NGÀY GIẢI PHÓNG THỦ ĐÔ
(10/10/1954 – 10/10/2024)

- Đề cương Tuyên truyền Kỷ niệm 70 Năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2024)
- Bác Hồ với “Thủ đô ta”
- Khúc tráng ca hào hùng của quân và dân Thủ đô
- Hà Nội 60 ngày đêm khói lửa
- Cuộc lui quân thần kỳ
- Hào hùng âm hưởng chiến thắng
- Giữ trọn lời hẹn với Thủ đô
- Vươn mình phát triển mạnh mẽ
- Thành phố kiên cường và năng động
- Giao thông kết nối, sức bật “Rồng bay”
- Quy hoạch đô thị Hà Nội, vấn đề cấp bách và sống còn
- Phát triển kinh tế lên tầm cao mới
- Giới thiệu Sách: Một vài tài liệu về chủ đề giải phóng Thủ đô có tại Thư viện tỉnh Bình Thuận
—————————————————————–
—————————————————————–
BÁC HỒ VỚI “THỦ ĐÔ TA”
Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành tình cảm đặc biệt, mối quan tâm sâu sắc tới sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội. Với vị thế “cả nước nhìn về Thủ đô ta, thế giới trông vào Thủ đô ta”, Người luôn mong mỏi làm sao để Hà Nội “trở thành một Thủ đô bình yên, tươi đẹp, mạnh khỏe cả về vật chất và tinh thần”. Tư tưởng, tình cảm và những lời căn dặn sâu sắc của Người là di sản vô giá, là kim chỉ nam cho mọi hoạt động của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội, góp phần xây dựng Thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

* Đậm sâu tình cảm của Bác Hồ với Hà Nội
Trong hành trình 30 năm bôn ba tìm đường cứu nước, bàn chân của Bác kính yêu đã in dấu trên nhiều nước thuộc các đại lục Âu, Á, Phi, Mỹ. Nhưng đúng như câu thơ của nhà thơ Tố Hữu viết ngày Bác trở vể Tổ quốc:
Ba mươi năm ấy, chân không nghỉ
Mà đến bây giờ mới tới nơi…
(Theo chân Bác)
Cái đích của hành trình nhiều vất vả, hy sinh ấy, với Bác chính là mảnh đất quê hương, mảnh đất đầy gian lao mà anh dũng đã sinh ra Người. Nơi đầu tiên Bác đặt chân về Tổ quốc là Pác Bó, Cao Bằng… Nhưng Hà Nội tự hào là mảnh đất gắn bó với Bác nhiều hơn cả. Đây là nơi Bác đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa; là nơi Bác đọc “Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến” thúc giục cả nước đứng lên giữ gìn nền độc lập của dân tộc. Đây là nơi Bác đọc những dòng thơ chúc Tết hào sảng mà ấm áp tình người và cũng là nơi Bác viết bản Di chúc lịch sử, dành tình thương yêu cho toàn Đảng, toàn dân ta và bạn bè quốc tế trước lúc Người đi xa…
Ngay trong những ngày đầu tiên trở về Thủ đô, Bác đã viết bài “Giữ gìn trật tự, an ninh” đăng trên báo Nhân dân, số 236, từ ngày 9 đến ngày 10/10/1954, khẳng định tầm quan trọng của việc xây dựng một “Thủ đô bình yên, tươi đẹp”. Bác viết: “Chính phủ ta đã về Thủ đô. Hiện nay, việc quan trọng nhất của Thủ đô là giữ vững trật tự, an ninh. Có giữ vững trật tự, an ninh, thì nhân dân Thủ đô mới an cư, lạc nghiệp… Cả nước nhìn về Thủ đô ta. Thế giới trông vào Thủ đô ta. Tất cả chúng ta phải ra sức giữ gìn trật tự, an ninh, làm cho Thủ đô ta thành một Thủ đô bình yên, tươi đẹp, mạnh khoẻ cả về vật chất và tinh thần”. (1)
Ba chữ “Thủ đô ta” được Bác nhiều lần nhắc đến khi nói về Hà Nội. Điều đó chứa đựng những tình cảm sâu nặng, gần gũi của Người đối với Thủ đô Hà Nội. Ba chữ “Thủ đô ta” cũng nói lên vị trí, trách nhiệm, gắn với vai trò tiên phong, gương mẫu của Thủ đô. Với Đảng bộ và chính quyền Hà Nội, Bác không những trực tiếp chỉ đạo, theo dõi việc lớn ở tầm chiến lược, vĩ mô và cả những công việc hết sức cụ thể, chi tiết và thiết thực hàng ngày.

Về Thủ đô, dấu chân Chủ tịch Hồ Chí Minh đã in bóng trên các nẻo đường của thành phố, nội thành, cũng như các huyện ngoại thành. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm, kiểm tra công việc, động viên, khích lệ phong trào ở nhiều nhà máy, xí nghiệp, đơn vị, trường học, bệnh viện và thôn, xã; đến dự, nói chuyện rất chân tình, cởi mở tại nhiều hội nghị đảng, chính quyền, các ngành, đoàn thể ở Thủ đô Hà Nội. Người khuyên Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố Hà Nội từ những việc lớn, như rèn luyện nâng cao vai trò lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ thành phố để Hà Nội trở thành kiểu mẫu, làm đầu tàu cho cả nước, đến những việc cụ thể hằng ngày bằng lời nói bình dị, mộc mạc, dễ nhớ, dễ hiểu mà sâu sắc đạo lý.
Tại “Hội nghị cán bộ toàn Đảng bộ Hà Nội” ngày 25/4/1959, Bác khẳng định quyết tâm xây dựng “Thủ đô Hà Nội phải trở thành một Thủ đô xã hội chủ nghĩa” và yêu cầu: “Hà Nội cần phải củng cố và phát triển Đảng” (2). Ở đó, “mỗi một xí nghiệp, mỗi một đơn vị bộ đội, mỗi một trường học, mỗi một đường phố, mỗi một cơ quan và mỗi một nông thôn ở ngoại thành phải thành một pháo đài của chủ nghĩa xã hội” (3); “mỗi cán bộ, đảng viên, đoàn viên thanh niên lao động phải có đạo đức cách mạng, phải thực hiện cần kiệm liêm chính, chí công vô tư, phải lấy phê bình và tự phê bình mà tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân và bồi dưỡng chủ nghĩa tập thể. Đảng viên, đoàn viên bất cứ ở đâu, bất cứ làm công việc gì, phải thật gương mẫu. Đảng bộ Hà Nội phải làm gương mẫu cho các đảng bộ khác”. (4)
Từ khi giữ cương vị Chủ tịch nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh có 73 bài viết về Thủ đô Hà Nội, về nhân dân Thủ đô… Người thường xuyên gửi thư tới các cụ phụ lão, chị em phụ nữ, tới nông dân, công nhân, trí thức…, trong đó, Người đặc biệt quan tâm tới tầng lớp thanh niên, thiếu niên, nhi đồng của Thủ đô. Người đã có 10 lá thư, bài viết, bài phát biểu về thanh niên, thiếu niên, sinh viên của Thủ đô Hà Nội. Người luôn khuyên nhủ thanh niên, thiếu niên của Thủ đô phải đoàn kết, thân ái và chăm chỉ học tập, phát huy sáng kiến để thanh niên, thiếu niên trong cả nước học tập. Người nói: “Thanh niên Thủ đô phải làm gương mẫu cho thanh niên cả nước”.
* Để “Thủ đô ta” trở thành hình mẫu của giá trị “Văn hiến-Văn minh-Hiện đại”
Thực hiện những lời căn dặn và mong muốn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, 70 năm qua, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Thủ đô đã luôn đoàn kết và không ngừng phấn đấu để xây dựng Hà Nội thành thành phố gương mẫu cho cả nước về nhiều mặt. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, quân và dân Hà Nội luôn là tấm gương sáng về sự anh dũng, gan dạ, kiên cường, không chịu khuất phục trước kẻ thù tàn bạo và nhiều lần được Bác gửi thư khen ngợi. Chỉ trong vòng chưa đầy một năm, từ ngày 15/12/1966 đến 7/11/1967, Bác Hồ đã 4 lần gửi thư khen quân và dân Thủ đô về thành tích bắn rơi máy bay Mỹ để bảo vệ Thủ đô và miền Bắc xã hội chủ nghĩa. Sự quan tâm, khen ngợi, cổ vũ của Người cùng với sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, sự mưu trí, dũng cảm của quân và dân Thủ đô đã làm nên một “Điện Biên Phủ trên không”, đòn quyết định buộc đế quốc Mỹ phải ký kết Hiệp định Pari, tạo ra thế và lực để quân, dân cả nước “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, thống nhất đất nước, thu non sông về một mối.

Trong hai cuộc chiến tranh chống xâm lược, Hà Nội là địa danh thiêng liêng, là hồn thiêng sông núi, nơi cả nước gửi gắm niềm lạc quan tin tưởng, ý chí tự hào, là điểm tựa tinh thần cho quân và dân cả nước hăng hái đánh giặc. Trong hòa bình, Hà Nội đang từng bước to đẹp hơn, đàng hoàng hơn. Hà Nội đổi mới từng ngày, phấn đấu văn minh hiện đại trên nền truyền thống ngàn năm văn hiến, tạo nên gạch nối hài hòa Thăng Long-Đông Đô-Hà Nội. Hà Nội hôm nay không chỉ đóng vai trò là Thủ đô của đất nước mà còn là cầu nối quan trọng để đất nước hội nhập với cộng đồng quốc tế. Hà Nội không chỉ là biểu tượng của nền văn hiến Việt Nam, là nơi hội tụ của văn minh Đại Việt mà còn là nơi kết tinh những giá trị cao đẹp của thời đại Hồ Chí Minh.

Từ một trung tâm nhỏ gọn trong 36 phố phường, Hà Nội ngày nay có nhiều khu đô thị mới mở rộng về bốn phía, có tầm vóc một Thủ đô hiện đại, một trong 17 thành phố, thủ đô có diện tích lớn nhất thế giới. Mặc dù chỉ chiếm 1% về diện tích và 8,5% về dân số nhưng Hà Nội hiện đóng góp 16% GDP cả nước, 18,5% thu ngân sách, 20% thu nội địa và 8,6% tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu của cả nước. Hà Nội cũng là một trong những địa phương đứng đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) trong nhiều năm. Năm 2023, Hà Nội thu hút được trên 2,94 tỷ USD vốn FDI, tăng 70,5% so với năm trước và là một trong 5 địa phương dẫn đầu cả nước về thu hút vốn FDI.
Dù phát triển hiện đại, Hà Nội vẫn luôn tự hào giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa ngàn năm văn hiến. Hà Nội sở hữu 5.922 di tích, bao gồm 1.793 di tích cấp quốc gia và 13 di tích đặc biệt cấp quốc gia. Các địa danh nổi tiếng, như: Văn Miếu-Quốc Tử Giám, Hoàng thành Thăng Long, Hồ Hoàn Kiếm, Chùa Một Cột, Đền Ngọc Sơn, Cột cờ Hà Nội… là những biểu tượng sống động của lịch sử. Đặc biệt, các di sản văn hóa phi vật thể như Ca trù, Hội Gióng… đã được UNESCO công nhận, góp phần nâng cao vị thế văn hóa của Thủ đô trên trường quốc tế. Hàng năm, thành phố đầu tư hàng trăm tỷ đồng tu bổ, tôn tạo lại di tích; bảo tồn, khôi phục các loại hình văn hóa phi vật thể để gìn giữ cho các thế hệ mai sau. Nét đẹp văn hóa ứng xử được quan tâm, thông qua chương trình xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Người Hà Nội tự hào về sự thanh lịch của mình, thể hiện trong giao tiếp, ứng xử luôn giữ gìn thuần phong mỹ tục truyền thống, đồng thời tiếp thu tinh hoa văn minh, hiện đại của bốn phương; trong gia đình luôn coi trọng nền nếp, gia phong, lấy chữ “hiếu” làm đầu… Nhân cách, nét ứng xử đẹp của người Thăng Long-Hà Nội được xây dựng từ các giá trị văn hiến truyền thống và hiện đại, phù hợp với xu thế phát triển của đất nước, đồng thời đó cũng là nguồn lực nội sinh, động lực quan trọng để phát triển Thủ đô. Bồi đắp lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, người Hà Nội nâng cao phẩm chất trí tuệ, tài năng, tâm hồn, tình cảm, lý tưởng, ý chí vươn lên và hành động mang bản sắc Thăng Long-Hà Nội, mang dấu ấn văn hóa tiêu biểu cho văn hóa của dân tộc, đó cũng là vinh dự, trách nhiệm của mỗi người dân Hà Nội và nhân dân cả nước.

Với mạch nguồn của vùng đất “hội thủy, hội nhân và hội tụ văn hóa” vô cùng phong phú và đa dạng, với tư duy phát triển năng động, sáng tạo, Hà Nội trở thành một trong 10 điểm đến an toàn và hấp dẫn nhất thế giới khiến “Cả nước nhìn về Thủ đô ta. Thế giới trông vào Thủ đô ta”. Môi trường hòa bình, ổn định chính trị, người dân thân thiện đã giúp Hà Nội được chọn là nơi tổ chức các sự kiện mang tầm quốc tế như: Hội nghị cấp cao APEC, Hội nghị thượng đỉnh Hoa Kỳ-Triều Tiên, Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới… Hà Nội cũng trở thành điểm đến thân thiện với bạn bè quốc tế. Hình ảnh nguyên thủ, lãnh đạo của các nước, như: Hoa Kỳ, Anh, Hàn Quốc, Hà Lan, Singapore… đi bộ, đạp xe trên phố hay thưởng thức các món ăn đường phố Hà Nội là những hình ảnh tiêu biểu cho sự thân thiện, mến khách của người dân Thủ đô.

Mang trong mình những tiềm năng, sức mạnh tinh thần, vật chất to lớn, truyền thống hào hùng, phẩm chất cao đẹp, Hà Nội đã làm nên những chiến công hiển hách và thành tựu vang dội, được bạn bè thế giới ngợi ca là “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”; được UNESCO vinh danh là “Thành phố vì hòa bình”, “Thành phố sáng tạo”; 3 lần được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, tặng danh hiệu “Thủ đô Anh hùng”…
Cùng với dòng chảy của lịch sử, hòa chung với xu thế quốc tế, khó khăn và những thách thức luôn ở phía trước nhưng những lời dặn của Bác Hồ kính yêu vẫn luôn là ánh sáng soi đường, cổ vũ, động viên cán bộ và Nhân dân Thủ đô trên từng chặng đường xây dựng và phát triển./.
Diệp Ninh // https://nvsk.vnanet.vn/
(1): Hồ Chí Minh toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 9, tr.77, 78
(2), (3), (4): sđd, tập 12, tr.172, 173
—————————————————————————
KHÚC TRÁNG CA HÀO HÙNG CỦA QUÂN VÀ DÂN THỦ ĐÔ
Hà Nội, Thủ đô nghìn năm văn hiến, không chỉ là trung tâm chính trị và văn hóa của Việt Nam mà còn là chứng nhân cho những trang sử hào hùng của dân tộc. Trong đó, hai trận chiến đấu lịch sử in đậm trong ký ức Thủ đô chính là 60 ngày đêm cùng toàn quốc kháng chiến (19/12/1946-17/2/1947) và 12 ngày đêm chiến dịch “Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không” (12/1972). Hai sự kiện này không chỉ là dấu son lịch sử, mà còn là biểu tượng của lòng yêu nước, tinh thần “quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” của quân và dân Hà Nội.
* “60 ngày đêm khói lửa” – khúc tráng ca của quân dân Thủ đô
Mùa thu năm 1945, sau khi Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh trịnh trọng đọc bản Tuyên ngôn Độc lập tuyên bố với toàn thể quốc dân đồng bào và thế giới về sự ra đời của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam).
Sau đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kiên nhẫn thương thuyết để ký với Pháp Hiệp định sơ bộ 6/3 và tạm ước 14/9 trong năm 1946. Nhưng kẻ thù lại phản bội, trắng trợn gây hấn Việt Nam tại Nam Bộ rồi xé bỏ hai hiệp định nói trên bằng cách nổ súng tấn công Thủ đô Hà Nội vào đêm 19/12/1946.

Ngay trong đêm 19/12 đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi cả nước kháng chiến, thúc giục toàn dân đứng lên cứu nước: “Chúng ta muốn hòa bình, chúng ta phải nhân nhượng. Nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa! Không! Chúng ta thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ… Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước”. (1)
Đáp lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân dân cả nước đã nhất tề đứng lên tiến hành cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, mở đầu là cuộc chiến đấu của quân và dân Thủ đô Hà Nội. 60 ngày đêm chiến đấu (từ 19/12/1946 đến 17/2/1947) trong lòng Hà Nội là bản hùng ca mở đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc. Các chiến sĩ Trung đoàn Thủ đô quả cảm đã bước vào cuộc chiến đấu bảo vệ Thủ đô thân yêu với lực lượng, vũ khí và trang bị rất chênh lệch so với kẻ thù.
Tuy có những bất lợi, nhưng do đã được dự báo trước, quân và dân Thủ đô đã chuẩn bị sẵn sàng mọi mặt cho cuộc chiến đấu. Các khu phố và liên khu phố đều thành lập các đội làm công tác cứu thương, tiếp tế, tình báo, giao thông, tản cư, địch vận, các tổ sản xuất và sửa chữa vũ khí, quân cụ… Các đơn vị tự vệ có sự giúp sức của thanh niên các địa phương, đã bí mật đào đắp công sự chiến đấu, đào giao thông hào, tạo chướng ngại vật, hình thành các chiến lũy ở các cửa ô và trên đường phố để ngăn cản cơ giới địch; đục lỗ bắn, đục tường thông giữa các nhà để cơ động chiến đấu. Nhiều gia đình đã ủng hộ toàn bộ đồ quý trong nhà như: Sập gụ, tủ chè, trường kỷ… để xây dựng chiến lũy… Các chiến sĩ Vệ quốc quân, Quyết tử quân, dân quân tự vệ đã làm lễ tuyên thệ với lời thề: “Sống chết với Thủ đô”, “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”.

Đúng 20 giờ 30 ngày 19/12, nhà máy điện Yên Phụ ngừng hoạt động, đèn trong thành phố đồng loạt vụt tắt. Ðó là hiệu lệnh mở đầu cuộc chiến đấu của quân, dân Hà Nội. Ngay sau hiệu lệnh phát ra, từ các pháo đài Láng, Xuân Tảo, Xuân Canh, pháo binh ta bắn vào những nơi giặc Pháp đóng quân trong thành Hoàng Diệu, cùng một lúc các đơn vị phối thuộc của công an, tự vệ đồng loạt tấn công các vị trí địch đóng quân trong thành phố. Tất cả mọi người không phân biệt già, trẻ, gái, trai, học sinh, thầy giáo, trí thức, văn nghệ sĩ, ông chủ, người làm công… ai ai cũng hăng hái tham gia kháng chiến bảo vệ Thủ đô.
Trong 60 ngày đêm, quân và dân Hà Nội với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” đã chiến đấu giành giật với địch từng mái nhà, góc phố, nhiều trận đánh đã đi vào lịch sử như: Trận Bắc Bộ Phủ (đêm 19, ngày 20/12/1946), trận nhà Sô/va (ngày 6/2/1947), trận chợ Đồng Xuân (ngày 14/2/1947)… Tổng cộng trong hai tháng, quân và dân Hà Nội đã tiêu diệt trên 2.000 tên địch, phá hủy 53 xe quân sự trong đó có 22 xe tăng và xe thiết giáp, bắn rơi 7 máy bay, bắn cháy 2 ca nô… hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trên giao, đánh bại âm mưu tiêu diệt cơ quan đầu não, đánh chiếm, làm chủ thành phố trong 24 giờ của thực dân Pháp. Ngày 17/2/1947, Trung đoàn Thủ đô sau khi dũng cảm kiên cường bảo vệ Thủ đô đã rút khỏi Hà Nội để bảo toàn lực lượng.

Thắng lợi tại mặt trận Hà Nội có tác dụng quan trọng cổ vũ tinh thần, khí thế quân và dân các chiến trường toàn quốc và tạo điều kiện thuận lợi để cả nước bước vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp một cách chủ động. Đây cũng chính là thắng lợi đầu tiên, mở đầu cho các thắng lợi trong cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược của quân và dân ta sau này.
Bên cạnh đó, cuộc chiến đấu anh dũng của quân dân Thủ đô trong 60 ngày đêm đã một lần nữa thể hiện rõ “khí phách cha ông và hồn thiêng sông núi”, làm rạng rỡ thêm hào khí Thăng Long-Đông Đô-Hà Nội; thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, cốt cách, tâm hồn người Hà Nội: thanh lịch, hào hoa, yêu chuộng hòa bình nhưng cũng quật cường, bất khuất, sẵn sàng hy sinh, hiến dâng tất cả vì nền độc lập, tự do của dân tộc; tiêu biểu cho truyền thống “Cả nước đánh giặc, toàn dân ra trận” với tinh thần “thà chết chứ không chịu làm nô lệ”.
Hình ảnh những chiến sĩ Cảm tử quân Hà Nội “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh” mãi mãi là biểu tượng bất tử về cuộc chiến tranh nhân dân, mà ở đó mỗi người dân đều là chiến sĩ, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc; qua đó, góp phần làm bùng cháy lên ngọn lửa yêu nước trên toàn quốc, tạo nên sức mạnh to lớn để “Thắng lợi nhất định về dân tộc ta!” như khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
* “Hà Nội – Điện Biên Phủ trên không”: Biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam
Năm 1954, sau Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu,” đánh bại thực dân Pháp xâm lược, chấm dứt gần một thế kỷ chịu sự đô hộ, Việt Nam lại tiếp tục bước vào cuộc kháng chiến trường kỳ chống Mỹ, cứu nước.

Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của Nhân dân ta bước vào giai đoạn ác liệt, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tiên đoán: “Sớm muộn rồi đế quốc Mỹ cũng sẽ đưa B.52 ra đánh Hà Nội, rồi có thua nó mới chịu thua. Phải dự kiến trước mọi tình huống, càng sớm càng tốt, để có thời gian mà suy nghĩ, chuẩn bị. Nhớ là trước khi thua ở Triều Tiên, đế quốc Mỹ đã hủy diệt Bình Nhưỡng. Ở Việt Nam, Mỹ sẽ nhất định thua, nhưng nó chỉ chịu thua trên bầu trời Hà Nội”. (2)
Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quân đội ta đã chủ động chuẩn bị lực lượng, tìm cách đánh sáng tạo, phù hợp, xây dựng thế trận phòng không nhân dân rộng khắp trên cả nước, vừa chiến đấu, vừa chi viện đắc lực cho chiến trường miền Nam, sẵn sàng đánh thắng không quân Mỹ khi chúng tấn công trên quy mô lớn, quyết tâm bảo vệ vững chắc vùng trời miền Bắc xã hội chủ nghĩa. Bộ đội Radar, Bộ đội Tên lửa đã phát huy tinh thần thông minh, sáng tạo, tích cực phối hợp nghiên cứu xây dựng nên cách đánh B.52. Bộ đội Không quân tranh thủ ngày đêm huấn luyện bay, rèn luyện tinh thần và kỹ năng chiến đấu, thực hành thành thạo chiến thuật “bí mật tiếp cận, tấn công bất ngờ, thoát ly thật nhanh” nhằm tiêu diệt các loại máy bay tiêm kích, cường kích, máy bay chỉ huy, dẫn đường, gây nhiễu… Bộ đội Pháo cao xạ phối hợp với dân quân, tự vệ phòng không trên cả nước huấn luyện, sử dụng thành thạo đa dạng các loại súng, pháo phòng không, kể cả súng bộ binh, tinh thông chiến thuật… Các đơn vị đã kịp thời đánh giá tình hình, rút kinh nghiệm về cách đánh và phòng tránh B.52 hiệu quả nhất để phổ biến cho toàn quân, toàn dân nhằm giảm tối đa tổn thất.

Đúng như Bác tiên đoán, ngày 17/12/1972, Tổng thống Mỹ Nixon đã ra lệnh mở cuộc tập kích chiến lược đường không bằng máy bay B.52 vào Hà Nội và Hải Phòng. Ngày 18/12/1972, nhiều tốp máy bay B.52 liên tiếp dội bom xuống các khu vực: sân bay Nội Bài, Đông Anh, Yên Viên, Gia Lâm… Cuộc chiến đấu ác liệt của lực lượng phòng không ba thứ quân bảo vệ Hà Nội đã mở đầu chiến dịch 12 ngày đêm “Hà Nội-Điện Biên phủ trên không” lịch sử.
Liên tiếp các ngày sau đó, đế quốc Mỹ huy động hàng trăm lượt máy bay chiến lược B.52, cùng nhiều lượt máy bay chiến thuật, máy bay tàng hình… ném bom, bắn phá các khu vực nội, ngoại thành, như: Đài Tiếng nói Việt Nam, Nhà máy cao su Sao Vàng, ga Hàng Cỏ, Sở công an, Nhà máy điện Yên Phụ, Bộ Giao thông… Trong cái rét như cắt da cắt thịt, quân dân Thủ đô đã anh dũng, hiên ngang đánh trả quyết liệt. Các trận địa tên lửa, pháo phòng không với các đơn vị dân quân tự vệ Thủ đô đã bắn rơi và tiêu diệt được nhiều máy địch.

Với ý chí, niềm tin sắt đá, bản lĩnh, trí tuệ, sáng tạo, quân và dân Thủ đô Hà Nội đã cùng quân dân miền Bắc đánh bại cuộc tập kích chiến lược đường không quy mô lớn chưa từng có của đế quốc Mỹ, làm nên Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không”. Kết thúc 12 ngày đêm khói lửa, ta đã bắn rơi 81 máy bay các loại trong đó có 34 máy bay B.52, đập tan âm mưu của đế quốc Mỹ – đưa Hà Nội về thời kỳ “đồ đá”, viết nên bản tráng ca bất tử gây chấn động thế giới.
Để làm nên chiến thắng đó, cùng với sự lãnh đạo sáng suốt của Trung ương Đảng còn có sức mạnh ý chí quyết chiến, quyết thắng, sự xả thân chiến đấu cho hòa bình, độc lập của Nhân dân Việt Nam. Trong đó, góp phần không nhỏ để giữ bầu trời Hà Nội trong những ngày đêm khốc liệt ấy là những trận địa lửa của quân và dân Hà Nội.
Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” tháng 12/1972 là một trong những chiến thắng vĩ đại của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX; biểu tượng rực rỡ về sức mạnh của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của ý chí kiên cường, của tầm cao trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam. Với chiến thắng lịch sử này, Chính phủ Mỹ phải quay lại bàn đàm phán và ký Hiệp định Paris, chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam, đồng thời tạo tiền đề cho cuộc Tổng tiến công giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước năm 1975.

Hai trận chiến lịch sử – 60 ngày đêm kháng chiến chống thực dân Pháp và 12 ngày đêm “Điện Biên Phủ trên không” – đã khắc sâu vào ký ức người Hà Nội và toàn dân tộc Việt Nam. Chúng là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh của sự đoàn kết, bản lĩnh kiên cường và tinh thần yêu nước bất diệt. Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô là dịp để chúng ta ôn lại, tự hào và nhắc nhở về những giá trị vững bền mà ông cha ta đã để lại. Đó cũng là động lực để thế hệ hôm nay tiếp tục xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội thành thành phố hiện đại, giàu mạnh, xứng đáng với tầm vóc của một trung tâm văn hóa và lịch sử của dân tộc./.
Minh Duyên // https://nvsk.vnanet.vn/
(1): Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.4, tr.534
(2): Hồ Chí Minh, Biên niên sự kiện và tư liệu quân sự, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1990, tr. 203
—————————————————————————
—————————————————————————
—————————————————————————
Giới thiệu Sách:
THƯ VIỆN TỈNH BÌNH THUẬN XIN TRÂN TRỌNG GIỚI THIỆU MỘT VÀI TÀI LIỆU VỀ CHỦ ĐỀ GIẢI PHÓNG THỦ ĐÔ CÓ TẠI THƯ VIỆN
- Thông tin xuất bản: Hà Nội: Mĩ Thuật, 2013
- Ký hiệu xếp giá: 959.7041022 / H307Đ
- Mô tả vật lý: 56tr., 20cm
- Vị trí tài liệu: Phòng Đọc: DVV.020792; Phòng Mượn: MVV.027873; MVV.027874
- Thông tin xuất bản: H.: Văn hoá Thông tin, 2004
- Ký hiệu xếp giá: 91(V-H) / H100N
- Mô tả vật lý: 203tr., 29cm
- Vị trí tài liệu: Phòng Đọc: DVL.003891
- Tóm tắt: Tập hình ảnh ghi lại đất nước, con người Hà Nội qua từng chặng đường lịch sử: Ngàn năm văn hiến, Một thời hào hùng, Thành phố vì hoà bình
Views: 758