Khi ký ức tuổi thơ hóa thành trang giấy dịu dàng trong “Nằm ngủ ngoài triền đê”
Có những cuốn sách không ồn ào nhưng lại lắng sâu trong lòng người đọc, đánh thức những miền ký ức tưởng đã bị chôn vùi bởi bộn bề cuộc sống. “Nằm ngủ ngoài triền đê” của Doãn Hằng là một cuốn sách như thế.
Tác giả Doãn Hằng, quê ở Quảng Nam, tốt nghiệp chuyên ngành báo chí. Cô từng được biết đến qua cuốn tản văn dịu dàng Về nhà ăn bát cháo hành – một lời mời gọi quay về với những gì chân thật, giản dị nhất trong đời sống. Với Nằm ngủ ngoài triền đê, cô tiếp tục dệt nên một thế giới nhẹ tênh nhưng sâu sắc, một thế giới mà ở đó, cả trẻ con lẫn người lớn đều có thể tìm thấy chính mình – dù là trong những kỷ niệm xa xưa, hay trong những ước mơ chưa kịp gọi tên.
Ngay từ nhan đề Nằm ngủ ngoài triền đê, người đọc đã có thể cảm nhận được sự yên ả, khoáng đạt, một thứ không khí rất riêng chỉ có ở làng quê Việt Nam, nơi những đứa trẻ lớn lên cùng bầu trời, triền đê, tiếng gió thổi rì rào qua ruộng đồng và những buổi trưa hè chói chang ánh nắng. Không cần những chương hồi kịch tính, không cố gắng lôi kéo sự chú ý bằng những cú twist lắt léo, cuốn sách giống như một làn gió nhẹ luồn qua tâm trí, dẫn dắt người đọc về lại những ngày tháng không vội vã.
Triền đê trong sách không chỉ là khung cảnh hay không gian, mà là một biểu tượng ký ức. Ở đó, những đứa trẻ nằm ngửa giữa trời ngắm mây bay, nơi chiếc lá rơi xuống cũng khiến người ta chú ý, nơi một chú cún nhỏ trong nhà cũng có tên, có tuổi, có vai trò như một người bạn. Những chi tiết nhỏ bé ấy, dưới ngòi bút của Doãn Hằng, bỗng trở nên đủ đầy, ấm áp, và mang theo sức nặng của một miền ký ức chung cho cả thế hệ 8X, 9X, và cả đầu 2000.
Điểm đặc biệt của cuốn sách này nằm ở khả năng giao tiếp đa chiều với người đọc ở nhiều độ tuổi. Với học sinh cấp 1, cấp 2, đây có thể là một cuốn sách ngập tràn những trò chơi, hình ảnh, câu chuyện vừa lạ lẫm, vừa thân quen, khác hẳn những thứ hiện đại đang cuốn các em vào màn hình máy tính, điện thoại. Ở đó, các em có thể bắt gặp niềm vui khi thả một chiếc diều giấy, bắn bi dưới gốc cây, hay rủ nhau trốn tìm sau bụi chuối. Một thế giới trẻ con đầy mùi đất, mùi cỏ, và tiếng cười lảnh lót.
Còn với người lớn, Nằm ngủ ngoài triền đê giống như một cuốn hồi ký không tên, không kêu gọi sự thương cảm, không nhấn nhá vào cảm xúc, nhưng lại âm thầm gợi nhớ về chính mình thuở nào, cái thuở mà “cả mùa hè dài bằng cả một đời người”, cái thuở chỉ cần vài đứa bạn và mảnh sân rộng là có thể biến bất cứ thứ gì thành niềm vui.
Có lẽ vì thế mà khi được hỏi mong muốn người đọc đón nhận cuốn sách này như thế nào, Doãn Hằng đã mỉm cười và nói: “Mình không mong các em nhỏ đọc sách này rồi lớn thật nhanh. Mình chỉ mong các em vẫn giữ được thế giới riêng, nơi trí tưởng tượng còn rộng hơn màn hình thiết bị công nghệ, nơi hạt mầm của sự tốt đẹp và tử tế được đâm chồi nảy nở”.
Tình yêu tuổi thơ của tác giả không chỉ là một thứ hoài niệm đẹp đẽ, mà còn là lời nhắn gửi, là nỗi day dứt. Bởi ý tưởng viết nên cuốn sách này bắt đầu từ một khoảnh khắc mà ai trong chúng ta cũng từng trải qua, khi người lớn trong mình đánh bại đứa trẻ từng hồn nhiên. Hằng kể, một ngày nọ, khi đang loay hoay với công việc ở tuổi 25, giữa trưa hè oi bức, đứa cháu nhỏ ba tuổi ghé cửa thủ thỉ: “Dì ơi, chơi cùng cháu.” Không ngẩng mặt, cô vội đáp: “Ra ngoài chơi đi con.” Và chính khoảnh khắc đó khiến cô khựng lại, thẫn thờ. Hóa ra mình đã trở thành người lớn mà hai mươi năm về trước mình từng rất ghét.
Không có bạn chơi cùng, những trò chơi tuổi thơ như trốn tìm, thả diều, bắn bi… những trò chơi cần tiếng cười của nhiều đứa trẻ, nay đã vắng bóng. Đứa cháu nhỏ của Hằng suốt mùa hè chỉ quanh quẩn trong nhà, làm bạn với màn hình. Và rồi, như một sự thức tỉnh, Hằng nhận ra, cô không biết chơi gì cùng cháu, không còn nhớ rõ trò nào để hướng dẫn. “Mọi ký ức tuổi thơ của tôi như ngủ quên, hóa ra khi trở thành người lớn, mình lại nghèo đến thế”.
Views: 2
